لنفوم هوچکین

هوچکین(Hodgkin) یک نوع خاص از لنفوم یا سرطان است که با رشد غیر طبیعی سلول ها در دستگاه لنفاوی همراه است.

پیشرفت های جدید در زمینه تشخیص و درمان این بیماری باعث شده است که تعداد زیادی از بیماران بهبود یابند. در این بیماران باتشخیص زودرس و درمان مناسب،میزان بهبود افزایش خواهد یافت.

اگر چه بیماری هوچکین ممکن است در تمامی سنین دیده شود، شایع ترین سن شیوع آن بین 20 تا 50 سالگی است. لنفوم هوچکین وقتی ایجاد می‌شود که یک لنفوسیت (معمولاً از نوع سلول B) غیرطبیعی شود. این سلول غیرطبیعی را سلول رید – اشتنبرگ (Reed-Stenberg Cell) می‌نامند.

سلول رید – اشتنبرگ برای تکثیر خود، شروع به تقسیم شدن می‌کند. سلول‌های جدید نیز به نوبۀ خود دوباره و چندباره تقسیم می‌شوند و سلول‌های غیرطبیعی بیش‌تری ایجاد می‌کنند. این سلول‌های غیرطبیعی وقتی باید، نمی‌میرند. همچنین از بدن در برابر عفونت‌ها یا دیگر‌ بیماری‌ها نیز محافظت نمی‌کنند.

افزایش تدریجی سلول‌های اضافی، موجب تشکیل توده‌ای بافتی به‌نام غده یا تومور می‌شود. احتمالاً عفونت با ویروس EBV در ایجاد این بیماری نقش دارد. سلول‌های رداشتنبرگ سلول‌هایی چندهسته‌ای یا تک هسته‌ای هستند که هسته تک آن‌ها دو لپه‌ای است. اندازه سلول‌ها بزرگ و حدود ۳۰ تا ۵۰ میکرون می‌باشد.

هسته‌ها ائوزینوفیلیک هستند. نمای معروف «چشم جغد» بعلت همین مشخصات هسته در میکروسکوپ نوری می باشد. مارکرهای سی دی ۳۰ و سی دی ۱۵ برای سلول‌های رید اشتنبرگ مثبت و سی دی ۲۰ و سی دی ۴۵ معمولاً منفی است. وجود این سلول‌ها برای تشخیص لنفوم هاجکین ضروری می‌باشد.

علت بیماری هوچکین

سرطان به عنوان یک بیماری وابسته به ژنتیک فرد و محیط زندگی و کار شناخته شده است.

سرطان لنفوم نیز از این قاعده مستثنی نیست. گرچه علت این بیماری به صورت قطعی شناخته شده نیست، ولی ابتلا به بیماری هایی نظیر ایدز و یک بیماری موسوم به مونونوکلئوز عفونی که از علائم آن گلودرد شدید می‌باشد، در کنار یک استعداد ژنتیکی می‌تواند فرد را مبتلا به لنفوم هوچکین کند. به لحاظ شغلی، افرادی که در تماس با ماده شیمیایی بنزن هستند نیز ریسک بالایی در ابتلا به این بیماری دارند.

علائم بیماری هوچکین

این بیماری در افراد بین 15 تا 30 سال و نیز بالای 55 سال شیوع بیشتری داشته و در مردان فراوان تر از زنان می باشد. شاید بتوان گفت مهم ترین علامت این بیماری، که باعث می‌شود فرد بیمار در مراحل اولیه به پزشک مراجعه کند، بزرگ شدن غده های لنفاوی در گردن می‌باشد.

غده های لنفاوی مراکز تجمع سلول‌های ایمنی برای مبارزه با میکروب ها هستند. بزرگی غده های لنفاوی گردن که در این بیماری دیده می‌شود بدون درد است ولی اگر فرد الکل مصرف کند، بزرگی غده های لنفاوی دردناک خواهد بود و این امر یک نشانه مهم برای تشخیص این بیماری توسط پزشک است.

پزشک در معاینه ممکن است طحال را بزرگ لمس کند. از علائم کمتر شایع این بیماری می‌توان به قرمزی و زخم شدن پوست ساق پا و یا زردی اشاره کرد.

علاوه بر آن فرد مبتلا به هوچکین می تواند علائمی مانند خارش، تب رفت و برگشتی که به نام تب Pel-Ebstein نیز شناخته می‌شود، تعریق شدید شبانه، کاهش وزن محسوس یا خستگی در انجام کارهای روزانه از خود نشان دهد.

تشخیص بیماری

سیر تشخیص بیماری از نمونه برداری غده های لنفاوی بزرگ شده شروع می‌شود که به دو صورت Core Needle Biopsy (به وسیله سوزن) یا Excisional Biopsy ( نمونه برداری کامل غده لنفاوی ) توسط پزشک انجام می‌شود.

نمونه های جمع آوری شده به آزمایشگاه پاتولوژی و بافت شناسی منتقل می شود و بررسی میکروسکوپی، وجود سلول های سرطان لنفوم را مشخص خواهد کرد. این سلول‌ها که با نام رید اشتنبرگ ( Reed Sternberg ) شناخته می‌شوند، نمای بافت شناسی خاصی در زیر میکروسکوپ شبیه به چشمان جغد دارند.

این سلول ها مولکول‌های خاصی را در سطح خود بروز داده که به ما اجازه می‌دهد این سلول‌ها را شناسایی و از بین ببریم.