کم‌خونی یا آنمی فقر آهن

کم‌خونی یا «آنِمی» به کاهش گلبول‌های قرمز سالم خون یا کاهش هموگلوبین گفته می‌شود که وظیفه ی اکسیژن‌رسانی به دستگاه‌های مختلف بدن را به‌ عهده دارند.

همین کاهش گلبول قرمز و اختلال در اکسیژن‌رسانی به سلول‌های بدن، باعث بروز مشکل در اعضای متعدد بدن و ظهور علائم بسیاری می‌شود.
در حال‌ حاضر شایع‌ترین کم‌خونی، کم‌خونی فقر آهن است. کم خونی میکروستیک_هیپوکروم که با کاهش نسبی MCH،MCHC،MCV همراه است.

شیوع کم خونی

1)زنان : خون ریزی بیش از حد طی قائدگی

2)کودکان و شیرخوران در سنین رشد

3)در زمینه اختلال خون ریزی دهنده مزمن و مکرر

4)حاملگی های متعدد

علل فقر آهن

1)فقر غذایی به خصوص در کودکان در سنین رشد

2)ناهنجاری در جذب شامل:گاسترکتومی،بیماری های روده کوچک،انتروپاتی ناشی از گلوتن

3)خون ریزی های مزمن:خون ریزی های مزمن رحم و دستگاه گوارش علت اصلی فقر آهن هستند.
دلایل خون ریزی های مزمن:زخم اثنی عشر،واریس مری،خون ریزی رحم،کرم قلاب دار،آنژیودیسپلازی،کولیت،هموسیدرینوری،زخم معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری،عدم تحمل شیرگاو،تومورهای خوش خیم و بدخیم خون ریزی دهنده

4)افزایش نیاز:رشد به خصوص در کودکان و دوره 6تا24 ماه،حاملگی،درمان با اریتروپویتین به علت ساخت RBCو نیاز به آهن بیشتر

علایم فقر آهن

1)علائم عمومی آنمی ها:

خستگی، تنگی نفس، وزوز گوش، سردرد، کاهش فشار خون و رنگ پریدگی

2)علائم اختصاصی:

✔️پیکا یا هرزه خواری شامل خوردن مواد فاقد ارزش تغذیه ای مانند خاک ، یخ و…
✔️ناخن قاشقی شکل
✔️گلوسیت یا التهاب زبان
✔️زخم گوشه لب
✔️ایجاد پرده مری که باعث اختلال در بلع میشود
✔️سندرم پترسون کلی یا پلامر وینسون

علائم آزمایشگاهی:

کاهش نسبی RBC،Hb،MCH،MCHC
افزایش RDW از مشخصات افتراق دهنده و مهم آنمی فقر آهن است

درمان فقر آهن:

✔️اولین کار رفع عامل زمینه ای است
آهن خوراکی
✔️اصلاح روش زندگی
✔️آهن تزریقی در موارد لزوم

کم خونی بیماری های مزمن

✔️یکی از شایع ترین کم خونی هایی است که در بیماران دچار التهاب مزمن و بیماری های بدخیم ایجاد میگردد.

گستره خون محیطی(PBS)
✔️اکثر موارد نرموکروم_نرموسیتیک
✔️در موارد کمتری هیپوکروم میکروسیتیک
✔️رتیکولوسیت ها نرمال

مغز استخوان (B.M)
✔️نرموسلولار
✔️سیدروبلاست ها کاهش
✔️ذخایر آهن افزایش

علل کم خونی بیماری مزمن:

✅بیماری های مزمن شامل؛
✔️آرتریت روماتوئید
✔️کولیت اولسراتیو (زخم روده بزرگ)
✔️بیماری التهاب روده
✔️لوپوس
✔️دیابت
✔️بیماری مفصل تحلیل رونده

✅عفونت ها؛
✔️سل
✔️آبسه های ریوی
✔️استئومیلیت
✔️پنومونی
✔️ایدز/ اچ.آی. وی
✔️هپاتیت
✔️سل
✔️اندوکاردیت (عفونت قلبی)
✔️اوستئومیلیت (عفونت استخوان)

✅بدخیمی ها؛
✔️سرطان ریه
✔️لنفوم هوچکین
✔️سرطان سینه